DEDIKODU'CUYA....

Suizan, Dedikodu ve Gıybet:

Sûi zan, dedikodu ve gıybet İslâm dininde yasaklanmıştır Nitekim Kur’an-ı Kerim’de

“Ey iman edenler! Zannın bir çoğundan sakınınÇünkü zannın bir kısmı günahtır Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın Birbirinizin gıybetini yapmayın Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah’a karşı gelmekten sakınınŞüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir”(Hucurât, 49/12) buyurulmaktadır
Ayette açıkça belirtildiği gibi, bir Müslüman diğer Müslüman kardeşleri hakkında iyi niyet (hüsnü zan) beslemelidir Zira bu dinimizin gereğidir Ayrıca fitnenin def’i böyle bir tutumu gerekli kılmaktadır Birbirimiz hakkında iyi düşünmeli ve birbirimize müminler olarak güvenmeliyiz Bir kişi hakkında iyi düşünmek ve ona güvenmek, onunla ilgili gerekli tedbirlerin alınmasına engel de teşkil etmemelidir Bu, her kes için geçerli ve hatta gerekli bir kuraldır İman sahibi oluşundan dolayı Müslüman kardeşimize güvendiğimiz ve hakkında kötü düşünmediğimiz gibi, nefis sahibi olduğumuzdan dolayı da hiç birimizin kötü bir davranış sergilemeyeceğimiz ihtimal dışı değildir Bir insan hakkında hüsnü zanda bulunmakla birlikte, ona karşı tedbirli olmak ve ona tam güvenmemek birbirine zıt hususlar gibi görülmemelidir Çünkü evham ve asılsız şüphelere yol açmamak için gerekli tedbire başvurmak daha uygundur Zira bu tedbir, hem insanı suizandan korur hem de bu yolla günaha girmesini önlemiş olur
Müslüman’ın, diğer Müslüman kardeşi hakkındaki düşüncesinin ve özellikle hüsnü zannını ortaya koyması açısından şu hadis dikkat çekicidir:
“Ben Hz Peygamberin Kâbe’yi tavaf ettiğini ve (tavaf esnasında) şöyle söylediğini gördüm”: “(Ey Kâbe!) Sen ne güzelsin ve senin kokun ne güzeldirSenin azametine ve senin kutsallığının azametine hayranımMuhammed’in canı (kudret) elinde olan (Allah)’a yemin ederim ki, müminin hürmeti Allah katında senin hürmetinden şüphesiz daha büyüktür Müminin malı, kanı ve hakkında hüsnü zanda bulunma kutsallığı(seninkinden üstündür)4” Bu hadis-i şerifte Hz Peygamber, bir Müslüman hakkında hüsnü zanda bulunmanın önemini, onun can ve malının önemiyle birlikte zikretmektedir Zira bir insanın iyi veya kötü olarak bilinmesi özellikle onun şeref ve haysiyetini ilgilendirmekte olup yerine göre en az mal ve can kadar önem arz etmektedir Suizan ise, tüm huzursuzluk ve düşmanlıkların kaynağı olan fitne-fesada sebep teşkil ettiğinden, o derece zararlı olup dinen yasaklanmıştır
“(Ey Müslümanlar!) Başkalarının gizli hallerini araştırmayın koklamayın, (haksız yere) rekâbet etmeyin, birbirinize haset etmeyin, birbirinize kin tutmayan, birbirinize sırt çevirmeyin Ey Allah’ın kulları! Allah’ın emrettiği şekilde kardeş olun Müslüman Müslüman’ın kardeşidir Ona zulmetmez,onu mahrum bırakmaz, onu tahkir etmezKişiye şer olarak Müslüman kardeşini tahkir etmesi yeterlidirMüslüman’ın her şeyi; malı ,kanı ve ırzı diğer Müslüman’a haramdır veya(Her Müslüman’ın malı, kanı ve ırzı diğer Müslüman’a haramdır) Allah sizin suretlerinize ve kalıplarınıza bakmaz,fakat kalplerinize ve amellerinize bakarTakva şuradadır HzPeygamber (sav) eliyle göğsünü işaret etti (bazı rivayetlerde üç kere) “Sakın ha! Birbirinizin satışı üzerine satış yapmayınEy Allah’ın kulları kardeş olunBir Müslüman’ın kardeşine, üç günden fazla küsmesi helal olmaz”4
Hz Peygamber (sav)’in burada özellikle Müslüman’ın ırzı, namusu ve kalbinde mevcut olan duygu ve düşüncenin önemi ile ilgili yapmış olduğu uyarı, fitne-fesadın iki önemli kaynağı olan suizan ve gıybet (diğer adıyla dedikodu)’i kapsamaktadır Zira genellikle insanlar önce kalplerinde birbiri hakkında suizanda bulunur, daha sonra da bunun dedikodusunu yaparak arkadan çekiştirirler, böylece dinimizde çirkin bir davranış olarak nitelendirilen gıybeti işlemiş olurlar...